Tâm chúng ta vô cùng quý giá. Xét từ góc độ thực hành tâm linh, cả thân và tâm đều quý giá ở chỗ có thể giúp đỡ người khác và giúp đỡ thế giới này. đó là chúng ta đã tạo cho mình một hành trang để vượt qua chính mình, thoát khỏi sự giàng buộc của luật nhân quả. Nếu thân không còn thì tâm sẽ không giá trị, không có cách nào để giúp đỡ người khác, vì tâm thức có thể trôi tới bất cứ đâu, thậm chí có thể lạc vào cõi vô minh mãi mãi. Dù cho nhiều loài động vật như ngựa, bò và chó cũng có khả năng nhận thức nhất định nhưng với trí thông minh ít ỏi chúng chỉ có thể phục vụ loài người hoặc chúng sinh khác một cách hạn chế.
Thế nên ngay bây giờ đây, trong thân người quý giá và là một hành giả thực hành tâm linh, bạn cần thực sự hiểu điều gì sẽ xảy ra sau khi chết, không nên sợ hãi với cái chết, mà cần nhận thức rằng cái chết luôn thường trực. Cái chết đã rình rập ngay từ khi bạn sinh ra và không có cách nào thoát khỏi nó. Như Đức Phật đã dạy: “Không có gì là chắc chắn ngoài cái chết”.
Hiểu được điều này, bạn cần nhận ra rằng đã đến lúc thực hành các thiện nghiệp như phục vụ người khác, phục vụ thế giới và giúp đỡ hữu tình, đặc biệt là với những sinh linh kém may mắn hơn. Chúng ta cần trường dưỡng và giữ gìn động cơ này. Nếu không, sau khi chết, ta sẽ không có cách nào khiến chúng ta trở thành người tốt. Bạn sẽ chỉ ngày càng đọa lạc thấp hơn do bị nghiệp xấu lôi kéo. Bởi vậy, cần hiểu rằng, hiện giờ bạn đang gặp được hoàn cảnh rất thuận lợi, vậy thì sao không chuyên cần ngay từ hôm nay, ngay từ khoảnh khắc này.
Bạn có thể cảm nhận được sự vô thường ngay từ giây phút đầu tiên đến với thế giới này. Chúng ta đang già đi theo từng khoảnh khắc. Như mọi người, tôi cũng không muôn mình già đi. Nhưng chúng ta đều không có sự lựa chọn nào khác bởi tất cả vạn pháp là vô thường. Bạn cần nhận được quy luật này thay vì lo sợ. Không cần thiết phải lo lắng bởi những gì đã xảy ra cũng đã thuộc về quá khứ. Điều duy nhất chúng ta nên làm là hiểu được những trải nghiệm trong cuộc sống như những bài pháp giúp ta tỉnh thức.
Vạn pháp đều thay đổi trong từng thời khắc và không có gì là cố định và thường hằng. Tôi muốn nói rằng: vô thường hoàn toàn không xấu, nó khiến cuộc sống trở nên thú vị hơn và nhiều thử thách hơn. Tất nhiên, bản ngã chúng ta thường mong cầu hạnh phúc được bền lâu, còn khổ đau chỉ là tạm thời. Nhưng trên thực tế, chúng ta không có quyền lựa chọn.
Nếu bạn nhìn vô thường từ góc độ tích cự, thì lý vô thường mang ý nghĩa nhiệm màu rằng, tất cả vạn pháp đều thay đổi, biến dịch, không có gì là không thể xảy ra. Điều tốt có thể trở thành xấu, và những thứ tiêu cực cũng có thể chuyển thành tích cực. Bởi vậy, việc làm được gì với cuộc đời này là hoàn toàn phụ thuộc vào chính bản thân ta. Nghĩa là chúng ta có thể tự làm chủ và có toàn quyền quyết định đối với vận mệnh của mình.
Nhận biết được một thực tế rằng vạn pháp là vô thường sẽ giúp bạn phát triển, sự hiểu biết sâu sắc về cuộc sống và nhân duyên phụ thuộc lẫn nhau của vạn pháp và mọi hữu tình trong vũ trụ.
Chẳng hạn, bạn không phải là chính bạn của ngày hôm qua hay không phải là bạn khi còn là một đứa trẻ, thế nhưng chũng không có gì khác biệt cả. Mặc dù có những đổi thay và biến chuyển liên tục trong thời khắc như ngoại hình, ý nghĩ, các tính và cuộc sống của bạn… nhưng bạn vẫn là chính mình
Thế giới đay thay đổi, mọi thứ xung quanh cũng đang đổi thay. Ngay cả khi có vẻ tĩnh lặng, nhưng thực ra vạn vận vẫn đang không ngừng thay đổi. Ngay cả các mối quan hệ và những gì chúng ta đang sở hữu đền không tránh khỏi sự chi phối của vô thường.
Thấu hiểu về vô thường là một phần quan trọng trong thực hành nghiệp thiện xét từ góc độ triết học cũng như tâm linh, bởi vì điều này sẽ thay đổi cách nhìn của bạn đối với cuộc sống và thế giới xung quanh. Bạn biết trân trọng, tri ân và hoan hỷ với mọi người cũng như với bất cứ trải nghiệm nào dù vui hay buồn.
Con đường tìm lại chính mình, diệt trừ chấp ngã, đẩy lùi bệnh tật, khơi dậy suối nguồn tươi trẻ, chính là tu tập theo THIỀN. Tu thiền mới có được trí tuệ vĩnh hằng. Trí tuệ hiểu biết về quy luật vô thường cũng là phương thuốc đối trị những xúc tình phiền não và tiêu cực do ngã chấp gây nên. Dần dần, sẽ giúp chúng ta phát triển nền tảng cần thiết để có thể thực chứng được sự tĩnh tâm và bản chất thật của vạn pháp.
- Nguyễn Tuyến -
